Δημοσιεύτηκε από admin | Κατηγορία:

Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού μου στη Νορβηγία πριν από 2 χρόνια, επισκέφτηκα την πόλη του Μπέργκεν, μια πόλη με μεγάλη ναυτιλιακή παράδοση και πέρασα μια ενδιαφέρουσα ημέρα στο Μουσείο Ιστορίας Bryggens γνωστό και ως το Ινστιτούτο Μεσαιωνικής Αρχαιολογίας Erling Naess που ιδρυσε και χρηματοδότησε ο εφοπλιστής Erling Naess. Ο Erling Naess ήταν ένας άνθρωπος με όραμα και ένας πρωτοπόρος στη ναυτιλία. Μπήκε στην αγορά δεξαμενόπλοιων νωρίς, γύρω τη δεκαετία του 1930, υπήρξε ένας από τους πρώτους πού παρήγγειλε πλοία στην Ιαπωνία και στη δεκαετία του ‘60, η ομάδα των τεχνικών του σχεδίασε και καθιέρωσε έναν καινοτόμο τύπο πλοίου, τα OBOs (Ore-Bulk-Oil Carriers). Θεωρείται ο πατέρας της κίνησης προς τις «σημαίες ευκολίας», (Flags of Convenience), γνωστές και ως «σημαίες αναγκαιότητας», (Flags of Necessity), νηολογώντας το πρώτο του σκάφος στον Παναμά, στη δεκαετία του ‘30. Ήταν επίσης υπεύθυνος για την προώθηση του Διεθνούς Νορβηγικού Νηογνώμονα. Είχα την ευκαιρία να συναντήσω τον Erling Naess το 1972 στις Βερμούδες όπου ζούσε και αργότερα στην Αγγλία, καθώς είχε συμφωνήσει να είναι ο πρόεδρος τού πρώτου συνεδρίου τού περιοδικού Seatrade, «Money and Ships», που είχαΜΕ οργανώσει στο Λονδίνο, το 1973. Δύο χρόνια αργότερα δημοσιεύσαμε το βιβλίο του -»Αυτοβιογραφία ενός Ανθρώπου τής Ναυτιλίας» – και περάσαμε πολλές ευχάριστες ώρες, ακούγοντας ανέκδοτες ιστορίες από τη ζωή του, ενώ επεξεργαζόμασταν τα χειρόγραφα του. Όταν συναντηθήκαμε για πρώτη φορά στις Βερμούδες ήταν 71 ετών και 33 ετών εγώ, πρόθυμος να ακούσω και να μάθω. O Naess ήταν σύγχρονος του Ωνάση και μια διεθνής προσωπικότητα, με παγκόσμια απήχηση,την εποχή εκείνη, στον χώρο της ναυτιλίας και της πετρελαϊκής βιομηχανίας, μέ πολυάριθμες παραγγελίες για νέες κατασκευές στην Ιαπωνία και με επενδύσεις στην εξερεύνηση πετρελαίου ανοικτής θαλάσσης, μέσω των συμφερόντων του στο γκρούπ Zapata-Naess Offshore. Το ανήσυχο και καινοτόμο πνεύμα του, ο ενθουσιασμός του και η ικανότητά του να ξεπερνάει εμπόδια και να φέρνει τον κόσμο πιο κοντά, ήταν ελκυστικά χαρακτηριστικά. Αλλά πιο σημαντικό, ήταν ο λιτός τρόπος ζωής του – οδηγούσε τότε ένα μεταχειρισμένο Volkswagen- αλλά, κυρίως, η ικανότητά του να έχει τα πόδια του σταθερά στη γη. Ταυτόχρονα, ήταν ένας γενναιόδωρος ευεργέτης της πατρίδας του, υποστηρίζοντας και χρηματοδοτώντας πολλά προγράμματα και έργα, ένα από τα οποία ήταν και το Μουσείο στο Μπέργκεν. Αναπολούσα, λοιπόν, τον χρόνο μου με τόν Erling Naess, εκείνη την ημέρα στο Μπέργκεν, καθώς περπατούσα στο Μουσείο που είχε δημιουργήσει ο ίδιος, όταν συνάντησα μια ομάδα νέων από όλο τον κόσμο μαζί μέ τον Νορβηγό δάσκαλο και οδηγό τους. Ήταν μια ομάδα 30 νέων σπουδαστών από διάφορες χώρες . Κάποιοι φαίνεται να ήταν καταγωγής από χώρες της Μέσης Ανατολής, κάποιοι Αφρικανοί, κάποιοι Ασιάτες. Ο δάσκαλός τους, τους ξεναγούσε στό Μουσείο και τους παρουσίαζε τα εκθέματα,μιλώντας όχι Αγγλικά αλλά Νορβηγικά. Κάποια στιγμή καθώς διασκορπίστηκαν για να κοιτάξουν μόνοι τους τά εκθέματα πλησίασα τον δάσκαλό τους και τον ρώτησα ποιοι ήταν αυτοί οι νέοι. Μου εξήγησε ότι η Νορβηγία φιλοξενούσε μεγάλο αριθμό προσφύγων, από όλο τον κόσμο, και τους παρείχε ένα διετές πρόγραμμα που περιλάμβανε τα έξοδα διαμονής και διαβίωσης, εκμάθηση της νορβηγικής γλώσσας και σχολική εκπαίδευση, κάλυψη υγείας και πολιτιστικά προγράμματα για να μπορέσουν να ενταχθούν στη νορβηγική κοινωνία. Στο τέλος αυτού του διετούς προγράμματος θα ήταν εφοδιασμένοι με τα απαραίτητα, για να αντιμετωπίσουν τον κόσμο, με την στήριξη της Κυβέρνησης στην προσπάθεια εξεύρεση εργασίας, στο δρόμο προς ένα καλύτερο μέλλον. Η επίσκεψή τους στο Μουσείο ήταν μια από αυτές τις πολιτιστικές πρωτοβουλίες, για να ενταχθούν και να έρθουν πιο κοντά στον πολιτισμό και την ιστορία της νέας ΤΟΥΣ πατρίδας. Ήθελα να βάλω τα πράγματα σε κάποια σειρά και να συσχετίσω αυτό που μόλις άκουσα με τον τρόπο με τον οποίο πολλές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου, προσεγγίζουν και αντιμετωπίζουν αυτές τις τόσο μεγάλες προκλήσεις. Το ερώτημα είναι αν αυτή η προοδευτική αντιμετώπιση είναι απλώς ζήτημα χρημάτων ή το αποτέλεσμα πολιτικών που μονο μια συνεκτική κοινωνία θα μπορούσε να υιοθετήσει. Συνεχίζοντας τον διάλογο, με τον Νορβηγό δάσκαλο, είπα: «Γνωρίζω, ότι η Νορβηγία είναι πλούσια χώρα, με υπεράκτιο πετρέλαιο και ότι έχετε επενδύσει και προστατεύσει με σοφρωσύνη τον εθνικό σας πλούτο, αλλά αυτά τα προγράμματα για την ενσωμάτωση αυτών των προσφύγων πρέπει να κοστίζουν πολλά χρήματα». Όχι μόνο αυτό, αλλά η δωρεάν δημόσια υγεία, η δωρεάν εκπαίδευση και η προστασία των μισθών αποτελούν μεγάλο μέρος του εθνικού προϋπολογισμού σας. Ως πολίτης, δεν θα προτιμούσατε να έχετε περισσότερα χρήματα στην τσέπη σας αντί να τα ξοδεύει η κυβέρνησή σας, ιδιαίτερα σε προγράμματα για μετανάστες; Μου έδωσε άμεσα και χωρίς ενδιασμό την απάντησή. Μου είπε: «ξέρεις, εδώ στη Νορβηγία, εμείς οι πολίτες εμπιστευόμαστε την Kυβέρνησή και το Kράτος και την ίδια ώρα το Kράτος καί η Kυβέρνησή εμπιστεύεται εμάς, τους πολίτες. Δεν αμφισβητούμε την μεταξύ μας ειλικρίνεια και πιστεύουμε ότι τα χρήματά μας πηγαίνουν δίκαια και με διαφάνεια εκεί πού πρέπει, για το καλό όλων μας». Σήμερα, Ιούνιος του 2020, θυμάμαι το μήνυμα που πήρα στη Νορβηγία: «Πιστεύουμε ο ένας τον άλλον-πιστεύουμε τους ηγέτες μας». Oι προκλήσεις της πανδημίας, που μας βρήκε απροετοίμαστους, οι κλιμακούμενες γεωπολιτικές εντάσεις, η άνοδος λαϊκιστων στην εξουσία όχι μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά καί στις δημοκρατίες του ανεπτυγμένου κόσμου, εντείνουν την αβεβαιότητα και την κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών στις κυβερνήσεις και στουs ηγέτες τους. Στο γεωπολιτικό μέτωπο, μια πολιτική «επιλεκτικής οργής» έχει γίνει αποδεκτή, με τις ηθικές αξίες και την δικαιοσύνη να μην διαδραματίζουν ρόλο στην απόφαση του αποδεκτού από το απαράδεκτο, στη διεθνή σκηνή. Με συνεχή επανάληψη, η παραπληροφόρηση υιοθετείται ως αλήθεια. Βλέπουμε τον αρνητικό αντίκτυπο μιας προσέγγισης που υπονομεύει την παγκόσμια συνεργασία, τη νομιμότητα και την ακεραιότητα διεθνών οργανισμών και θεσμών, απαραίτητα για μια προοδευτική παγκόσμια εξέλιξη, όσο ατελείς και αν αυτοί, είναι. Αυτό το σύνδρομο υπήρχε πάντα, αλλά φαίνεται ότι έχει σήμερα κερδίσει δυναμική στα υψηλότερα επίπεδα, με τα προεδρικά «tweets» να έχουν αντικαταστήσει τον υπεύθυνο λόγο και να βλέπουμε την ανεύθυνη παραμόρφωση γεγονότων και ιστορίας, από τον Trump και τους οπαδούς του, στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού. Οι αλληλένδετες προκλήσεις που αφορούν την εκπαίδευση, τη δημόσια υγεία, την κοινωνική δικαιοσύνη, και μια δίκαιη κατανομή πλούτου, καθώς και τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον, παραμερίζονται από πολιτικούς που ακολουθούν τις δικές τους βραχυπρόθεσμες προτερειότητες, στην πορεία για την επανεκλογή τους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου, θα διογκώνουν τον αριθμό των μεταναστών, που θα γίνεται ολοένα και πιό ανεξέλεγκτος. Λίγοι από αυτούς θα έχουν την τύχη να απολαμβάνουν το Νορβηγικό μοντέλο, για το οποίο μίλησα νωρίτερα. Οι περισσότεροι θα αντιμετωπίζονται ως ανεπιθύμητοι που προκαλούν την καθημερινή ζωή και τις ανέσεις πολλών από εμάς, στον ανεπτυγμένο κόσμο. Αυτά τα κύματα ανθρώπων χωρίς ελπίδα και μέλλον θα συνεχιστούν, τροφοδοτώντας την άνοδο ακραίων ξενοφοβικών κινημάτων, εάν δεν αντιμετωπιστούν από τη διεθνή κοινότητα και από κάθε χώρα χωριστά με ένα μακροπρόθεσμο όραμα και την αναγνώριση της πολιτικης και οικονομικης πραγματικότητας που τα γεννά. Υπάρχει όμως ελπίδα. Κάθε τόσο συμβαίνουν γεγονότα που αφυπνίζουν και πυροδοτούν έντονο διάλογο και προβληματισμό, που μπορεί τελικά να μεταφράστεί σε μεταρρυθμίσεις και βήματα προς μια συνεκτική κοινωνία. Ξαναχτίζοντας την πίστη μεταξύ πολιτών και κράτους. Η πανδημία αλλά και η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, στη Μινεάπολη, είναι μια από αυτές τις στιγμές. Tα δύο αυτά γεγονότα κινητοποίησαν ανθρώπους, σε όλο τον πλανήτη, ανεξάρτητα από χρώμα, θρησκεία ή εθνικότητα, απαιτώντας από κυβερνήσεις και ηγέτες άμεση και υπεύθυνη δράση.